Futures / Perpetuals

Tổng quan

Hợp đồng tương lai/vĩnh cửu cho phép long/short mà không cần nắm giữ spot. Nhà giao dịch dùng ký quỹ và đòn bẩy để khuếch đại lợi nhuận/rủi ro; funding rate giúp giá hợp đồng vĩnh cửu bám sát giá spot.

Ký quỹ, đòn bẩy và PnL

• Initial margin: số tiền ký quỹ ban đầu để mở vị thế.
• Maintenance margin: ngưỡng tối thiểu; vi phạm sẽ bị thanh lý.
• Đòn bẩy: tăng quy mô vị thế so với vốn; cần kiểm soát rủi ro.
• PnL: lãi/lỗ phụ thuộc hướng (long/short), giá vào/ra và phí.

Funding rate và cơ chế neo giá

• Funding rate: khoản thanh toán định kỳ giữa long và short.
• Khi hợp đồng đắt hơn spot, long trả short (khuyến khích giá giảm); ngược lại thì short trả long.
• Basis: chênh lệch giữa giá hợp đồng và spot; là chỉ báo tâm lý và cung cầu.

Rủi ro thanh lý

• Mark price vs Last price: dùng mark price để xác định thanh lý.
• ADL (Auto-Deleveraging): giảm vị thế của phía thắng khi thị trường cực đoan.
• Flash crash và độ trượt: biến động mạnh có thể vượt mức dự kiến.

Quản trị rủi ro

• Đặt stop-loss/take-profit theo quy tắc, tránh cảm tính.
• Kiểm soát đòn bẩy và quy mô: ưu tiên sống sót hơn lợi nhuận ngắn hạn.
• Theo dõi funding, phí giao dịch và chi phí nắm giữ.
• Hedge: dùng hợp đồng để phòng hộ danh mục spot.

Lệnh và chiến lược

• Lệnh: market, limit, stop, post-only, reduce-only.
• Chiến lược: carry trade, delta-neutral, hedge miner hoặc LP.
• Theo dõi thanh khoản order book để giảm trượt giá.

Lưu ý vận hành

• Phí giao dịch, funding và lãi vay (nếu có) ảnh hưởng mạnh tới PnL.
• Sự kiện thị trường (tin, số liệu) có thể khiến funding biến động.
• Đa sàn: khác biệt về giá/đòn bẩy/qui tắc thanh lý.

Kết luận

Hợp đồng tương lai/vĩnh cửu là công cụ mạnh để phòng hộ và giao dịch đòn bẩy, nhưng đi kèm rủi ro thanh lý và chi phí funding. Kỷ luật, quản trị rủi ro và hiểu rõ cơ chế là điều kiện tiên quyết.