World Liberty Financial của Trump Kết Thúc Năm 2025 Trong Tình Trạng Lỗ Vốn
Vào đầu năm 2024, thị trường tiền mã hóa rộn ràng trước thông tin cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ra mắt World Liberty Financial (WLF) — một nền tảng tài chính phi tập trung (DeFi) được quảng bá là “phiên bản tự do” của hệ thống tài chính truyền thống. Với logo mang hình ảnh Trump và khẩu hiệu “Make Finance Free Again”, WLF nhanh chóng thu hút sự chú ý từ cộng đồng crypto, đặc biệt là những người ủng hộ chính trị của ông.
Tuy nhiên, đến cuối quý II/2025, các dữ liệu on-chain và báo cáo từ các nền tảng theo dõi DeFi như DeFiLlama cho thấy World Liberty Financial đang hoạt động trong tình trạng thâm hụt nghiêm trọng. Tổng giá trị bị khóa (TVL – Total Value Locked) trên nền tảng này đã giảm hơn 78% so với mức đỉnh vào tháng 3/2024, từ hơn 420 triệu USD xuống còn chưa đầy 90 triệu USD. Nhiều giao thức cho vay và thanh khoản liên quan đến WLF cũng ghi nhận tỷ lệ thanh lý cao bất thường, trong khi khối lượng giao dịch hàng ngày sụt giảm mạnh.
Vì sao World Liberty Financial lại thất bại?
Đầu tiên, cần hiểu rằng WLF không phải là một dự án công nghệ thuần túy. Nó được xây dựng chủ yếu như một công cụ thương hiệu — tận dụng danh tiếng và sức ảnh hưởng chính trị của Trump để thu hút vốn đầu cơ. Trong giai đoạn đầu, điều này hoạt động hiệu quả: token WLFI tăng hơn 1.200% chỉ trong vài tuần sau khi ra mắt, nhờ vào các chiến dịch marketing rầm rộ và sự kỳ vọng về “hiệu ứng Trump” trong lĩnh vực tài chính mới nổi.
Tuy nhiên, nền tảng thiếu chiều sâu kỹ thuật. Mã nguồn mở của WLF bị nhiều nhà phát triển trong cộng đồng chỉ trích vì sao chép gần như nguyên xi từ các giao thức DeFi cũ như Aave và Compound, nhưng lại thêm vào các cơ chế quản trị phức tạp và thiếu minh bạch. Đặc biệt, việc phân phối token WLFI tập trung quá mức — hơn 60% tổng cung được giữ bởi các ví liên quan đến nhóm phát triển — khiến thị trường lo ngại về khả năng thao túng giá và bán tháo.
Một yếu tố then chốt khác là bối cảnh thị trường vĩ mô. Năm 2025 chứng kiến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) duy trì lãi suất cao nhằm kiềm chế lạm phát dai dẳng. Môi trường này làm giảm dòng vốn rủi ro chảy vào các tài sản đầu cơ như tiền mã hóa. Các dự án DeFi vốn đã phụ thuộc vào đòn bẩy và thanh khoản ngắn hạn nhanh chóng mất sức hút. WLF, vốn không có lợi thế cạnh tranh rõ ràng về công nghệ hay chi phí, trở thành nạn nhân đầu tiên trong làn sóng thoái lui này.
Hơn nữa, sự can thiệp của cơ quan quản lý cũng đóng vai trò đáng kể. Vào tháng 11/2024, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) đưa ra cảnh báo rằng WLF có thể vi phạm luật chứng khoán do cách thức chào bán token và cam kết lợi nhuận ngầm định. Dù chưa có lệnh cấm chính thức, động thái này đủ để khiến các sàn giao dịch lớn như Coinbase và Kraken tạm ngừng niêm yết WLFI — một đòn giáng mạnh vào thanh khoản và niềm tin của nhà đầu tư.
Nhưng liệu đây có phải là dấu chấm hết?
Có một góc nhìn khác cần được cân nhắc: thất bại của WLF có thể không phản ánh toàn bộ tiềm năng của DeFi, mà chỉ cho thấy rủi ro khi gán ghép chính trị vào công nghệ tài chính phi tập trung.
DeFi, xét về bản chất, được xây dựng trên nguyên tắc minh bạch, không cần sự tin tưởng (trustless) và phi tập trung. Việc gắn liền một dự án với một nhân vật chính trị — dù là Trump hay bất kỳ ai — đi ngược lại triết lý cốt lõi đó. Người dùng DeFi thực sự thường tìm kiếm sự độc lập khỏi hệ thống tài chính truyền thống và các quyền lực tập trung, chứ không phải một “phiên bản mới” do một cá nhân quyền lực đứng sau.
Thực tế, trong cùng giai đoạn WLF sụp đổ, các giao thức DeFi “vô danh” nhưng có thiết kế bền vững — như Lido, Curve, hoặc thậm chí những dự án mới như Prisma Finance — vẫn duy trì TVL ổn định hoặc tăng trưởng nhẹ. Điều này cho thấy thị trường không từ chối DeFi, mà chỉ từ chối những dự án thiếu cơ sở kỹ thuật và chạy theo xu hướng nhất thời.
Góc nhìn thận trọng: Đừng nhầm lẫn giữa tiếng vang và giá trị thực
Dù WLF có thể được xem là một “thí nghiệm thất bại”, nó cũng để lại bài học quan trọng: trong thị trường crypto, sự nổi tiếng không thay thế được tính bền vững.
Nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ đã mua WLFI không vì hiểu cơ chế hoạt động của giao thức, mà vì niềm tin vào Trump hoặc kỳ vọng giá sẽ tăng nhờ hype. Đây là mẫu hành vi từng lặp lại trong các chu kỳ trước — từ ICO năm 2017 đến “meme coin mania” năm 2021. Lịch sử cho thấy, những tài sản dựa chủ yếu vào yếu tố cảm xúc hoặc danh tiếng thường sụp đổ nhanh hơn bất kỳ ai tưởng tượng.
Hơn nữa, việc một nhân vật chính trị tham gia sâu vào tiền mã hóa đặt ra câu hỏi về ranh giới giữa tự do tài chính và thao túng. Nếu DeFi trở thành sân chơi cho các chiến dịch gây quỹ chính trị dưới lớp vỏ “tài chính phi tập trung”, thì bản thân mục tiêu giải phóng người dùng khỏi hệ thống ngân hàng truyền thống sẽ bị phản tác dụng.
Cuối cùng, cần nhớ rằng thị trường crypto vẫn non trẻ. Một thất bại như WLF không giết chết DeFi, nhưng nó nhắc nhở chúng ta: công nghệ tốt cần đi kèm với minh bạch, thiết kế hợp lý và — quan trọng nhất — không hứa hẹn điều gì ngoài những gì mã nguồn có thể chứng minh. Trong thế giới nơi “code is law”, lời nói của bất kỳ ai — kể cả cựu tổng thống — cũng không đáng giá bằng một dòng code an toàn.
Share this post
Best Exchange Vietnam
Independent analysts covering crypto exchanges and products for global readers.
